Open space – jak ewoluował na przestrzeni lat? Historia otwartej przestrzeni biurowej

Sposób aranżacji przestrzeni biurowych ulegał dynamicznym przemianom na przestrzeni lat. Rozwój cyfryzacji, zmiany sposobu i kultury pracy oraz nowe preferencje pracowników doprowadziły do powstania różnych koncepcji zagospodarowania biur na planie otwartym. Obecnie nowoczesne miejsce pracy to już nie tylko biurowiec zlokalizowany w centrum miasta, ale przede wszystkim przestrzeń multifunkcjonalna, podzielona na strefy z ergonomicznymi meblami, przypominająca mieszkania, lokalne kawiarnie, miejsca spotkań. Przyjrzyjmy się historii open space i tego, jak zmieniała ona postrzeganie pracowników na temat środowiska wykonywania obowiązków zawodowych.

Open space – jaki to typ biura?

Biuro open space oznacza wielkopowierzchniową przestrzeń, która charakteryzuje się brakiem ścianek działowych lub innych barier fizycznych, oddzielających różne miejsca i stanowiska pracy. W otwartej przestrzeni tworzone są wielostanowiskowe układy robocze, które czasem podzielone zostają na mniejsze klastry. Zdarza się także, że biurka są grupowane w wyspy, dla lepszej współpracy zespołowej. Rozlokowane są także wolnostojące miejsca do wykonywania obowiązków w skupieniu. Open space wymaga przemyślanej aranżacji i praktycznych, nowoczesnych mebli biurowych, aby poprawić prywatność oraz akustykę – to elementy, na które pracownicy narzekają najczęściej.

Więcej informacji na temat aranżacji biura na planie otwartym znajdziesz w artykule: Biuro open space – jak je zaprojektować?

Historia open space – jak się zaczęła?

Trudno jednoznacznie wskazać dokładną datę powstania open space’y. Historia pracy biurowej ma za sobą wiele lat przemian i rozwoju.

• Pierwsze biura pojawiły w okresie rewolucji przemysłowej i były wynikiem potrzeby wsparcia administracyjnego szybko rozwijających się fabryk. Jednak w niczym nie przypominały one zadbanych i zielonych przestrzeni współczesnych firm. Zlokalizowane były one w magazynach lub fabrykach.
• Dopiero w XVIII wieku zaczęto tworzyć dedykowane pracy biurowej budynki.
• W latach 60. XX wieku, w ramach tzw. ruchu Burolandschaft, rozpoczęto eksperymenty z różnymi układami biur, aby znaleźć najbardziej efektywne rozwiązania.
• Hałas i brak prywatności w przestrzeni otwartej skłonił do poszukiwania nowych koncepcji. Na przełomie lat 60. i 70. popularna stała się koncepcja Action Office Roberta Propsta. Zaprojektował on modułowy system biurowy, który układem miał dopasowywać się do potrzeb pracowników w celu ułatwienia komunikacji i współpracy. Jednak duże korporacje uprościły założenia Action Office, czego efektem były farmy kubików. Krajobraz małych boksów, jeden obok drugiego znany jest, chociażby ze starszych filmów amerykańskich.
• Rozwój telepracy, który zrodził się z postępu technologicznego w komunikacji i transmisji danych, rozpoczął się w latach 90. i trwa do dziś. To zachęciło do nowego spojrzenia na to, jak biuro powinno funkcjonować.

Kto uważany jest za twórcę koncepcji biur na planie otwartym?

Za pomysłodawcę open space uznaje się architekta Franka Lloyda Wrighta, który na początku XX wieku zaczął promować ideę, że ściany i pokoje biurze nie służą niczemu dobremu. Według niego przestrzeń otwarta poprawia kreatywne myślenie, komunikację i znosi bariery między pracownikami. Ta koncepcja jednak została przez wiele firm zinterpretowana w nieco inny sposób. Korporacje zamiast skupić się na aspektach społecznych i poprawie jakości pracy, zauważyły, że otwarte przestrzenie pozwolą pomieścić więcej pracowników na mniejszej powierzchni, dzięki temu koszty wynajmu będą niższe.

W latach 50. XX wieku w Stanach Zjednoczonych open space zaczął przypominać hale produkcyjne, gdzie ludzie pracowali w jednym pomieszczeniu, a głośne dźwięki maszyn do pisania, telefony i rozmowy stanowiły codzienną rzeczywistość. Osoby na wyższych stanowiskach zazwyczaj użytkowały oddzielne gabinety, które były symbolem ich pozycji w firmie.

Rozwój koncepcji open space

Koncepcja open space ewoluowała na przestrzeni lat, dostosowując się do zmieniających się potrzeb pracowników i organizacji. Kluczowym momentem tych przemian było wprowadzenie w 1950 nowoczesnych biurek przez niemiecką firmę architektoniczną Quickborner. Stanowiska pracy zostały oddzielone od siebie małą ścianką. Takie rozwiązanie dawało pracownikom większą prywatność oraz poczucie posiadania własnej przestrzeni. Pomysł ten szybko zyskał popularność i stał się standardem w wielu biurach na całym świecie.

W Polsce system pracy w otwartych przestrzeniach zyskał popularność w latach 90., kiedy po przemianach ustrojowych duże, międzynarodowe korporacje zaczęły otwierać swoje biura w naszym kraju. Mimo upływu lat taki sposób projektowania przestrzeni biurowych, nadal jest chętnie wybierany przez organizacje, choć w bardziej nowoczesnej formie.

Ewolucja pracy na planie otwartym – teraźniejszość i przyszłość

Ewolucja przestrzeni biurowych na przestrzeni lat doprowadziła do momentu, w którym projektanci nowoczesnych open space chętnie wykorzystują home office design oraz czerpią z koncepcji Activity Based Working czy Agile Working. We współczesnych biurach na planie otwartym zaczęto łączyć podejścia wypracowane przez ostatnie 100 lat. Współpraca jest równoważona z prywatnością, a efektywność idzie w parze z wygodą. Nowoczesny open space oferuje przestrzenie do spotkań, zespołowej burzy mózgów i pracy w skupieniu. Biuro bez barier pozwoliło na zapewnienie pracownikom różnorodnych miejsc pracy, tak aby wspierać ich samopoczucie, zdrowie, efektywność i kreatywność.

Koncepcja hot desking – wybór miejsca pracy

Rozwój technologii oraz popularność pracy w modelu hybrydowym spowodowały, że ludzie chcą mieć możliwość wykonywania obowiązków z dowolnego miejsca – nie tylko w firmie, ale i na świecie. Pracownicy nie są już przywiązani do swojego stanowiska, a zmienność wykonywanej pracy (wideorozmowy, spotkania z klientem, burze mózgów, praca zespołowa, rozmowy telefoniczne) sprawia, że coraz mniej czasu spędzają przy standardowym biurku. Dlatego coraz więcej organizacji decyduje się na wprowadzenie hot desków, które wpisują się w trend elastyczności i mobilności.

Rotacyjny system miejsca pracy, w którym pracownik, przychodząc do biura nie ma przypisanego biurka i zajmuje dowolne wolne, jest idealnym rozwiązanie dla firm działającym w elastycznym modelu hybrydowym. Utrzymanie porządku na biurku, kontakt osobami spoza działu, możliwość swobodnej zmiany miejsca – to tylko niektóre z zalet wprowadzenia hot deskingu.

Zdaniem eksperta

Troska o wellbeing pracowników sprawia, że przy tej koncepcji najlepiej sprawdzają się biurka z regulowaną wysokością blatu Stand Up R. Dzięki opatentowanym systemom zmiany położenia blatu, pozwalają na łatwe dopasowanie wysokości do wzrostu danej osoby lub pracy w pozycji stojącej i siedzącej. To wyjątkowo wszechstronny mebel – kilka biurek połączonych ze sobą tworzy rozwiązanie, które zapewnia zarówno prywatne, jak i wspólne miejsca pracy

– mówi Eliza Donek, Product Manager w Mikomax.

Więcej informacji na temat tego, jak efektywnie wprowadzić hot desking do open space przeczytasz na naszym blogu firmowym w artykule: Dlaczego warto wprowadzić hot desking w biurze? Jak zrobić to dobrze?

Biuro open space podzielone na strefy – razem, a jednak osobno

Aranżując nowoczesne biura na planie otwartym, projektanci obecnie próbują pogodzić dwie potrzeby – współpracy i prywatności. Przekłada się to na koncepcję zróżnicowanych stref w open space, które są dostosowywane do specyficznych potrzeb i zadań realizowanych przez zespoły.

Widocznym trendem jest wykorzystanie w open space mobilnych ścianek działowych, które pozwalają w razie potrzeby oddzielić nowoczesne biurka od źródła hałasu (drukarki, współpracowników prowadzących ożywione dyskusje). Zapewniają prywatność i osłonę od czynników rozpraszających, przy jednoczesnym zachowaniu otwartości. System mobilnych ścienek Soniq dzięki możliwości łączenia szeregowo i prostopadle pozwala na stworzenie przestrzeni roboczej dla małych zespołów czy indywidualnego miejsca do pracy koncepcyjnej. Dzięki zamontowanym kółkom w stopach stabilizujących, w każdej chwili ścianki można przesunąć w inne miejsce. Wszystko to tworzy biuro przyszłości – przestrzeń, która jest równocześnie atrakcyjna, funkcjonalna i elastyczna. Dostosowana do stale zmieniających się wymagań pracowników.

Przeczytaj także: Dziel i rządź – z systemem modułowych ścianek biurowych SONIQ

Przestrzeń multifunkcjonalna w open space – jedna przestrzeń, wiele możliwości

W celu dostosowania biur open space do dynamicznie zmieniających się potrzeb pracowników, konieczna jest elastyczność aranżacji. Do tego celu doskonale sprawdzą się wolnostojące ścianki działowe przypominające drzewo. Wpłyną na poprawę komfortu akustycznego dzięki możliwości „zasadzenia” ich w dowolnym miejscu biura. Staną się także ciekawym elementem dekoracyjnym, który dodatkowo wpisuje się modny biophilic design.

Meble modułowe i na kółkach pozwalają na łatwą transformację przestrzeni, zmieniając jej charakter w zależności od sytuacji – od miejsca pracy, poprzez strefę relaksu, aż do obszaru do spotkań biznesowych. System kubików Ligo umożliwia tworzenie różnorodnych kombinacji, od biurek i półek, po siedziska i przestrzenie do przechowywania. Ich uniwersalność i łatwość przestawiania sprawiają, że doskonale sprawdzają się w dynamicznie zmieniających się warunkach nowoczesnego biura.

Strefy relaksu w open space – wspólna przestrzeń nie tylko do pracy

W nowoczesnym biurze open space zaprojektowanym zgodnie z koncepcją wellbeing (wspiera zdrowie fizyczne, psychiczne i emocjonalne personelu), ważne jest tworzenie odpowiednich przestrzeni wspólnych. To właśnie w mniejszych strefach relaksu, dużych chillout roomach z hamakami, designerskimi kanapami i sofami, stolikami na kubek z kawą czy miejscami rozrywki rodzą się relacje, rozwiązują problemy czy powstają najlepsze pomysły. To również często miejsca pozwalające na odpoczynek i reset na wygodnych meblach soft seating po kilku godzinach skupienia nad zadaniem, długiej rozmowie z kontrahentem czy po brainstormingu.

Biophilic design – open space bliżej natury

Biophilic design to nie tylko modny trend we wnętrzarstwie, ale autentyczne pragnienie zbliżenia się do natury, które niesie za sobą mnóstwo korzyści. Ekspresja tego podejścia w otwartych przestrzeniach biurowych tworzy unikalne miejsca, które są jednocześnie eleganckie i pełne harmonii, odzwierciedlające siłę i piękno natury. Elementy, takie jak naturalne światło, rośliny, woda, drewno, kamień, zielone ścianki przekształcają przestrzeń w taki sposób, że użytkownik czuje się bardziej zrelaksowany, skoncentrowany i szczęśliwy.

Zastanawiasz się, jak skutecznie wprowadzić zmiany do Twojej przestrzeni biurowej?
Sprawdź ofertę naszych nowoczesnych mebli do biur open space >>